Skip to main content

Your browser is out of date, and unable to use many of the features of this website

Please upgrade your browser.

Ignore

This website requires cookies. Your browser currently has cookies disabled.

Awdurdodaeth y Tribiwnlys a’r Llys Sirol Cymru a Lloegr

Mae rôl ac awdurdodaeth y Tribiwnlys a’r Llys Sirol yn wahanol iawn, ac mae’n bwysig bod unrhyw her a godir yn erbyn hysbysiad cosb yn cael ei gwneud yn y Llys neu’r Tribiwnlys cywir.

Trosolwg byr o rôl y Tribiwnlys a’r Llys Sirol

Pan gyhoeddir hysbysiad cosb mae gan dderbynnydd yr hysbysiad cosb yr hawl i ofyn am adolygiad mewnol. Os cynhelir yr adolygiad ond nid yw’n llwyddiannus mae hawl i wneud apêl i’r Tribiwnlys. Gellir dod o hyd i fwy o wybodaeth ar ein tudalen we gwneud cais am adolygiad.

O dan ein deddfwriaeth, mae’r hysbysiadau cosb eu hunain yn cario’r un statws â Gorchymyn Llys. Mae hyn yn golygu nad oes angen i ni wneud hawliad yn y Llys Sirol am daliad o symiau’r gosb fel pe baent yn rhan o ddyled a ddadleuwyd. Os yw’r gosb yn parhau heb ei thalu yna byddwn yn gwneud cais i’r Llys Sirol am Orchymyn i Adennill Dyfarndal (y Gorchymyn). Unwaith y cyhoeddir y Gorchymyn bydd y Llys Sirol hefyd yn trefnu Dyfarniad Llys Sirol i’w gofrestru yn erbyn derbynnydd y Gorchymyn. 

Caniateir y cais am Orchymyn heb rybuddio’r person o’r cais a heb yr angen am wrandawiad. Mae hyn yn golygu ei fod yn gyfreithiol ac yn gywir eich bod yn cael eich cyflwyno â’r Gorchymyn heb i ni neu’r Llys ddweud wrthych fod y cais wedi ei wneud a heb wrandawiad.

Awdurdodaeth y Tribiwnlys

Awdurdodaeth y Tribiwnlys yw ystyried unrhyw beth sy’n gysylltiedig â chyhoedd hysbysiad cosb a swm y gosb. Mae materion sy’n dod o fewn awdurdodaeth y Tribiwnlys yn cynnwys (ond nid ydynt wedi eu cyfyngu i)

  • Beidio â derbyn yr hysbysiad cydymffurfio/hysbysiad o gyfraniadau heb eu talu cyn cyhoeddi’r hysbysiad cosb.
  • Peidio â derbyn yr hysbysiad cosb.
  • A oes gennych chi esgus rhesymol pam na fu i chi gydymffurfio â’r hysbysiad cydymffurfio/hysbysiad o gyfraniadau heb eu talu.
  • A gyhoeddwyd hysbysiadau i chi; ac
  • Mae swm yr hysbysiad cosb yn anghywir.

Rydym o’r farn, ac mae’r Llys Sirol wedi cytuno’n gyson, bod unrhyw beth sy’n gysylltiedig â chyhoeddi hysbysiadau a swm y gosb yn rhan o awdurdodaeth unigryw’r Tribiwnlys. Mae hyn yn golygu nad oes gan y Llys Sirol y pŵer hefyd i edrych ar faterion o’r fath.

Awdurdodaeth y Llys Sirol

Rydym hefyd o’r farn, ac, eto, mae’r Llys Sirol wedi cytuno’n gyson, mai rhychwant awdurdodaeth y Llys Sirol yw sicrhau ein bod ni wedi defnyddio’r Gorchymyn i Adennill Dyfarndal yn gywir. Mae hyn drwy ein pwerau statudol o dan a. 42 Deddf Pensiynau 2008 sy’n darparu llwybr adennill o dan Reol 70.5 y Rheolau Trefniadaeth  Sifil. Nid ydym yn adennill symiau cosb trwy broses hawliadau Rhan 7 gan fod deddfwriaeth yn darparu bod ein hysbysiadau cosb yn cael eu trin fel Gorchmynion y Llys Sirol. Mae rôl y Llys Sirol yn weinyddol er mwyn caniatáu adennill cosbau yn unig. 

Mae hyn yn golygu na all y Llys Sirol edrych ar unrhyw ddadleuon o gwmpas cyhoeddi hysbysiadau na swm y gosb gan fod y rhain yn dod o fewn awdurdodaeth y Tribiwnlys. Os ydym wedi sicrhau Gorchymyn ac mae’ch cais am osod o’r naill du dim ond yn cynnwys rhesymau sydd i’r Tribiwnlys eu hystyried rydym yn debygol o ofyn i’r Llys wrthod y cais. Yn yr un modd, os yw eich rhesymau am osod o’r naill du sy’n cynnwys datganiadau:

  • nad ydych wedi derbyn ein cais am Orchymyn
  • nad ydych wedi cael y cyfle i amddiffyn yn erbyn y cais; neu
  • nad ydych wedi cael eich hysbysu o wrandawiad (neu wedi cael y cyfle i fynychu gwrandawiad).

byddwn yn amddiffyn yn erbyn y rhesymau hyn ar y sail nad oes gwall cyfreithiol gan y caniateir i’r Llys gyhoeddi Gorchymyn heb eich rhybuddio o’r cais a heb wrandawiad. 

Os ydych yn gwneud cais lle nad oes sail sydd o fewn awdurdodaeth y Llys, ac mae angen i ni fynychu’r Llys byddwn fel rheol  yn ceisio adennill y costau o amddiffyn y cais i’r graddau mwyaf a ganiateir gan y gyfraith. Yn dibynnu ar amgylchiadau’r cais, gallwn hefyd geisio adennill costau hyd yn oed os nad oes rhaid i ni fynychu’r Llys. Mae’n bwysig sicrhau fod unrhyw hawliad rydych yn ei wneud i’r Llys neu Dribiwnlys cywir neu fel arall rydych mewn perygl o gostau’n cael eu dyfarnu yn eich erbyn a fydd yn cael eu hychwanegu at y cyfanswm symiau sy’n ddyledus.  

Nodwch na allwn eich cynghori ar eich llwybr i’w gymryd ac ni allwn ddarparu unrhyw wybodaeth bellach ar awdurdodaeth heblaw am yr un a ddarparwyd ar y dudalen we hon. Os ydych yn ansicr, dylech geisio eich cyngor cyfreithiol annibynnol eich hun.